#1
81 Kadın İşçi Bir Yıldır Direniyor. Novamed Greviyle Dayanışmaya
Halkevleri Basın Merkezi
14 Eylül 2007
Antalya Serbest Bölgesinde kurulu Novamed GMBH fabrikasında 26 Eylül 2006da greve başlayan 81 kadın işçinin grevi önümüzdeki haftalarda birinci yılını dolduracak.
Novamed GMBH, Fresenius Medical Care isimli tüm dünyada diyaliz sektöründe; diyaliz cihazı, diyaliz sarf malzemesi, diyaliz seti (AV set) üretiminde dünya pazarının büyük bir bölümünü elinde bulunduran çokuluslu şirket bünyesinde faaliyet gösteren bir fabrika.
Fabrikadaki çalışma koşulları ise birçok serbest üretim bölgesi işyerinde olduğu gibi son derece vahşi. Çoğunluğunu kadın işçilerin oluşturduğu işyerinde ücretler düşük, çalışma koşulları zor. Günlük çalışma sırasında işçilere 15 dakikalık tek bir mola ve 25 dakikalık yemek arası veriliyor. İşyerinde yemek servisi yok, çalışma saatlerinde ve servis aracında dahi işçilerin birbiriyle konuşması yasak.
Fabrikada çoğunluğu oluşturan kadın işçilere yönelik baskılarsa daha da zorluydu. Kadın işçilerin evlenmek için fabrika yönetiminden izin almaları gerekiyor, kadın işçiler asla insan yerine konulmuyorlardı. Evli kadınlar yönetimin belirlediği zamanlarda hamile kalıp çocuk doğurmak için sıraya girmeye zorlanıyorlardı.
Novamedin kadın işçileri bu çalışma koşullarına isyan ederek Petrol-İş sendikasında iki yıllık bir örgütlenme mücadelesine başladılar. Sendika çeşitli zorlukları aşarak 19 Nisan 2006 tarihinde toplu sözleşme yapma yetkisini aldı. Ancak Fresenius-Novamed yönetiminin baskıcı tutumundan dolayı, bir anlaşmaya varılamadı.
Fresenius ve Novamed yöneticilerinin katı tutumu nedeniyle TİS görüşmelerinde uzlaşma sağlanamayınca işçiler, insana yakışır çalışma ve yaşam koşulları için 26 Eylül 2006 günü greve çıktılar. Greve çıkan 84 işçinin 82 sini oluşturan kadın işçiler, 1 yılını dolduran grevde bütün hayatlarını değiştiren bir deneyim yaşayarak, hem sermaye egemenliğine hem de erkek egemenliğine karşı mücadeleyi grev çadırlarında, dayanışma etkinliklerinde sürdürüyorlar.
Novamed grevi 1. yılını doldururken, İstanbuldaki kadın örgütleri, kadın çevreleri ile sendika ve demokratik kitle örgütlerinden kadınlar tarafından oluşturulan r0;Novamed Greviyle Dayanışma Kadın Platformur1; grevci kadın işçilerle ilgili bir dayanışma kampanyası başlattı.
İstanbulun çeşitli bölgelerinde standların açılması, grevle maddi dayanışma amacıyla kart satışı, forum, şenlik ve eylem gibi etkinliklerden oluşan kampanyanın programı şöyle:
15 Eylül Cumartesi:
Saat 07.00 Şişli-Bomantide bildiri dağıtımı
Saat 12.00 Maslaktaki Novamed Türkiye Temsilciliği önünde basın açıklaması
Saat: 14.00- 18.00Taksim Kağıthane-Maltepe Kadıköy standların açılması
16 Eylül Pazar
Saat 13.00- 16.00 Taksim-Kadıköy Standlar
17 Eylül Pazartesi
Saat 17.00- 19.00 Bildiri Dağıtımı Eminönü-Sirkeci iskele önü standlar
18 Eylül Salı
Saat 19.30 Platform toplantısı: Makine Mühendisleri Odası
20 Eylül Perşembe
Saat 18.00 Bildiri dağıtımı Aksaray Metro önü stand
22 Eylül Cumartesi
Saat. 11.00- 14.00 Taksim stand
Saat 14.00-18.00 Forum: Makine Mühendisleri Odası
Kolaylaştırıcı Yaprak Zihnioğlu
Ön sunumlar Şemsa Özar, Sevgi Göyçe, Novamedli grevci kadın işçi
Filmmor film gösterisi: Güliz Feryal + fotoğraflarla Nilgün Yurdalan
23 Eylül Pazar
Saat. 13.00-18.00 Kartal Taksim Kadıköy Maltepe Standlar
25 Eylül Salı Antalyaya Uğurlama
Saat. 19.00 Taksim-AKM önünde buluşma, Dolmabahçeye yürüyüş,
Dolmabahçede uğurlama konseri
26 Eylül Çarşamba
Antalya Serbest Bölgede grev yerindeyiz.
Novamed Greviyle Dayanışma Kadın Platformu
Akıllara Zarar, Amargiden kadınlar, Bağımsız Feministler, Demokratik Özgür Kadın Hareketi, Emekçi Kadınlar Birliği, Feminist Kadın Çevresi, Filmmorr17;dan kadınlar,Gökkuşağı Kadın Derneği, Mühendisj kadınlar e-platform, Pazartesir17;nden kadınlar, Sosyalist Feminist Kollektif, KEİG Platformu, KESKli kadınlar, Hava-İşli kadınlar, TMMOB IKK Kadın Komisyonu, Genel İş-Konut İs şb.r17;den kadınlar, Sosyal Haklar Derneğir17;nden kadınlar, Halkevlerir17;nden kadınlar, Tüm İGDli kadınlar, Çağrı Gazetesir17;nden kadınlar,DTPli kadınlar, EHPli kadınlar, EMEPli kadınlar, ÖDPli kadınlar, SDPli kadınlar, Disk Dev Sağlık İşr17;den kadınlar
4 Eylül Toplantısı Cağrı Metni
Belki duymuşsunuzdurr30;82 kadın isçi Antalyada Serbest Bölgede Novamed isimli işyerinde 26 Eylül 2006 tarihinden beri, yani bir yıla yakın bir zamandır grevdeler.
Novamed merkezi Almanyada bulanan Fresenius Medical Careye ait bir fabrika. FMC küresel piyasaya hem diyaliz ürünleri hem de diyaliz tedavi hizmetleri suren cokuluslu bir şirket. Tüm dünyada 45 ülkeye dağılmış faaliyetleriyle dev bir tekel durumunda. FMC nin Avrupada 12 tesisi var. Bunların tümünde sendika var. Antalyada yok.
Novamedde diyaliz kan seti üretiliyor. Grev başladığında fabrikada 325 kişi çalışıyordu. 15 kişilik teknik personel erkek, üretimde çalışanlar ise kadındı. Kadınların isçilerin yas ortalaması 25 i geçmiyordu çok gençtiler, çoğu sigortalı olduğu için girmişti bu ise. Aldıkları ücretler serbest bölgede bulunan diğer fabrikalardaki ücretlerin çok altındaydı.
Kadın isçiler, line denilen 2 üretim hattında üç vardiya 8 grup olarak çalışıyorlardı. Her üretim hattında 20 kadın vardı. Ürünler masalar üzerindeydi, belki önlerinden akan bir bant yoktu ama çalışma mantığı fordist anlayışla sürdürülüyordu. Herkesin önünde saniyelere vurularak duruyordu urun. Ağır çalışma koşullarının içinde kadın olarak aşağılanma da vardı. Novamed çalışanları sendikalaşmak istediler.
Evet, işgücü piyasasında çok uluslu şirketlerin üretim sistemlerini ülke dışına çıkarmasıyla birlikte ucuz isçi çalıştırmanın önemi arttı.
Küresel sermayenin ucuz işgücü cenneti olan serbest bölgelerde çalışanların yüzde 85r17;i kadın isçilerdir.Ucuz işgücünün çoğunluğu kadınlar.. İşgücü kadınlaştıkça ucuzlamakta..
Kadınlar güvencesiz koşullarda çalıştırılır; yoğun çalışma temposuna dayanıklı, itaatkâr, sabırlı, hünerli işgücü olarak görüldüğünden tercih edilir.
Evet, sermaye cinsiyetçiliği isine yaradığı için canlı tutmaya çalışır, besler. Patriarkal ilişkiler fabrika ortamında da devam eder.
İtaatkar olmayan kadınlar, ağabeylere, kocalara, babalara, amcalara şikayet edilir.
Kadınlar kazandıkları paranın üzerinde denetim sahibi değildir; çoğu zaman ücretlerine evliyseler kocaları, bekarsalar babaları tarafından el konur.
Evin geçimini onlar sağladıkları halde bile eve gelir getirenin erkek olduğu düşünüldüğünden kazandıkları r0;aile bütçesine katkır1; olarak görülür.
Kadınlar, işgücü piyasasında erkek isçilere göre düşük ücretle, güvencesiz, başkaları tarafından kontrol altında tutularak, piyasada pazarlık yapma şansları ellerinden alınarak, gerekçesiz isten çıkarılarak çalıştırılır.
Novamed işyerinde de kadınlar üzerindeki patriarkal ve kapitalist sömürünün tüm tipik biçimlerini görmek mümkündü.
İşverenden talepleri; çalışırken soludukları kimyasallardan korunabilmek için maske takabilmek; çünkü kendi aralarındaki konuşmaların işveren temsilcisi tarafından duyulabilmesi için maskeye izin verilmiyor; istedikleri zaman çocuk sahibi olabilmek; çünkü ancak şeflerinin belirlediği takvime göre hamile kalabiliyorlar; serbestçe tuvalete gidebilmek; çünkü yedek malzeme üretmeden gidemiyorlar.
İstedikleri şefler tarafından r0;kadınsın kafan basmaz,r1; diye azarlanmamak,
İşyerinde aşağılayıcı davranışlara maruz kalmamak.
İstedikleri akort çalışma neticesinde ellerinde oluşan r0;karper tünelr1; sendromları gibi hastalıkların meslek hastalığı olarak tanımlanmasını sağlamak.
r0;Bir suredir grevdeyiz. Yasal haklarımız teminat altında olmadığı, çalışma ortamı çok kotu olduğu, sosyal haklarımız verilmediği için grev yapıyoruz. Aslında biz greve gitmek istemedik, onlar zorladılar. Su anda buradayız, onurlu mücadelemizi sonuna kadar sürdüreceğiz. Amacımız sendikayı buraya getirmek...
Çok yoruluyoruz ama hiç yılmadık, pes etmeyeceğiz...Biz çok güçlendik bu süreçte. Özgüven kazandık...İşyerinin en neşeli insanları biziz. İşyeri simdi çok neşesiz. Bu grevi basarıyla sonuçlandırdığımız zaman içeride çok önemli değişikliklerin olacağını düşünüyoruzr1;
Egemenlerin kurallarına çomak sokan, tarihe çizik atan, kadınlara, ezilenlere, sömürülenlere umut veren Novamedli kadın isçilerin seslerine sesimizi katmak, el vermek, birlikte çoğalmak, dönüşmek dönüştürmek, kadınların bir daha yakılarak yada kamyonla taşınarak yaşamlarını kaybetmemeleri, is kazası gibi üstü örtülerek maskelenerek benzer vakaların yaşanmaması için sesimizi yükseltelim.
Biz kadınlar olarak kadın emeği ve kadın bedeni üzerinde kapitalist ve patriarkal sömürüye karşı çıkmak için, Novamedr17;de direnen kadın işçileri desteklemek için Novamed grevinin birinci yılında r0;Novamedli kadınlarla dayanışma platformur1; adi altında bir araya gelmeyi öneriyoruz.
Gelin 15-26 Eylül tarihleri arası Novamedli kadınlarla dayanışma zamanı olsun.
Gelin, hep birlikte ev islerindeki ve fabrikalardaki kadın işgücü sömürüsüne son diyelim.
Gelin kadınların organize ettiği, sadece kadınların katılacağı etkinlikleri birlikte örgütleyelim